TikTok Shop đang trở thành mối đe dọa ngày càng lớn đối với các tên tuổi lớn trong ngành thương mại điện tử ở Đông Nam Á như Shopee và Lazada.
Tính năng mua sắm này được xuất hiện khi công ty mẹ ByteDance tập trung đẩy mạnh ứng dụng TikTok tại các thị trường bên ngoài Mỹ và Ấn Độ để tạo ra các nguồn doanh thu thay thế.
Hướng đi mới của Bytedance
TikTok Shop là nền tảng thương mại điện tử dành riêng cho ứng dụng video ngắn TikTok, cho phép người bán, thương hiệu và người sáng tạo giới thiệu và bán hàng hóa tới người tiêu dùng. Vào năm 2022, TikTok Shop đã mở rộng sang 6 quốc gia Đông Nam Á — Singapore, Malaysia, Indonesia, Philippines, Việt Nam và Thái Lan.
“TikTok tiếp tục phát triển nhanh chóng ở các nước Đông Nam Á. Chúng tôi ước tính rằng tổng giá trị hàng hóa của TikTok vào năm 2023 sẽ đạt 20% ~ so với Shopee, điều mà chúng tôi cho rằng sẽ là lý do thúc đẩy Shopee tăng doanh số bán hàng và tiếp thị một cách mạnh mẽ hơn kể từ tháng 4”, ông Shawn Yang, nhà phân tích tại Viện nghiên cứu Blue Lotus, cho biết trong một báo cáo gần đây về Sea Group, chủ sở hữu của Shopee.
Dữ liệu tổng giá trị hàng hóa được bán (GMV) của TikTok Shop đã tăng vọt hơn bốn lần lên 4,4 tỷ USD ở Đông Nam Á vào năm 2022, theo dữ liệu nội bộ do công ty truyền thông công nghệ The Information thu được. TikTok Shop được cho là đang hướng tới mục tiêu GMV 12 tỷ USD vào năm 2023.
Tuy nhiên, GMV hiện tại của TikTok Shop vẫn bằng một phần nhỏ so với Shopee và Lazada. Shopee đã thu được 73,5 tỷ đô la GMV vào năm 2022 trong khi Lazada là 21 tỷ USD cho năm tính đến tháng 9/2021, theo các số liệu công khai có sẵn.
Người phát ngôn của TikTok nói với CNBC rằng TikTok Shop sẽ tiếp tục phát triển nhanh chóng khi mà cả các người bán lớn và nhỏ đều sử dụng nền tảng này để tiếp cận khách hàng mới. Tính đến tháng 5/2023, số lượng người dùng TikTok chỉ riêng ở Đông Nam Á là 135 triệu, theo công ty nghiên cứu thị trường Insider Intelligence.
Theo Statista, Indonesia có số lượng người dùng TikTok lớn thứ hai sau Mỹ. Indonesia là quốc gia đông dân nhất Đông Nam Á, nơi 52% là thanh niên và có khoảng 113 triệu người dùng TikTok.
Sachin Mittal, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu lĩnh vực viễn thông & internet tại Ngân hàng DBS, nói với CNBC: “Mua hàng cảm tính sau khi xem các nội dung sáng tạo là một lợi thế mà TikTok có”.
Sea Group đang dựa vào nhánh thương mại điện tử Shopee để cải thiện bảng cân đối kế toán của tập đoàn khi mảng trò chơi Garena tiếp tục chứng kiến doanh thu sụt giảm do thiếu hệ thống cung cấp trò chơi và trò chơi hàng đầu Free Fire tiếp tục bị cấm ở Ấn Độ do các lo ngại về an ninh quốc gia.
Shopee đang mở rộng dấu ấn của mình tại Malaysia và tiếp tục xây dựng các hoạt động tại Brazil sau khi rời khỏi một số thị trường châu Âu và Mỹ Latin.
Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi công ty nghiên cứu về bán lẻ trực tuyến Cube Asia đã tiết lộ rằng người tiêu dùng sử dụng TikTok Shop có xu hướng giảm chi tiêu cho Shopee (-51%), Lazada (-45%), Offline (-38%) ở Indonesia, Thái Lan và Philippines.
Giai đoạn “đốt tiền”
Sự phát triển của TikTok Shop tại các thị trường châu Á diễn ra khi ứng dụng video này đang được giám sát chặt chẽ tại Mỹ, thị trường lớn nhất bên ngoài Trung Quốc của công ty, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng và sự cạnh tranh công nghệ giữa hai cường quốc kinh tế. Tuần trước, bang Montana của Hoa Kỳ đã chính thức thực hiện lệnh cấm TikTok, một ví dụ đầu tiên có thể khiến các bang khác làm theo. TikTok đã bác bỏ cáo buộc của Montana rằng chính phủ Trung Quốc có thể truy cập dữ liệu về người dùng TikTok và TikTok khiến trẻ vị thành niên tiếp xúc với nội dung trực tuyến có hại trong một vụ kiện được đệ trình nhằm cố gắng đảo ngược lệnh cấm.
TikTok cũng đã bị cấm ở Ấn Độ từ năm 2020, cùng với các ứng dụng khác được cho là có nguồn gốc từ Trung Quốc. Trên thực tế, TikTok không thể truy cập được ở Trung Quốc, dù cho phiên bản tiếng Trung mang tên Douyin được sử dụng rộng rãi với hơn 750 triệu người dùng hoạt động hàng ngày.
Jonathan Woo, nhà phân tích cấp cao của Phillip Securities Research cho biết: “TikTok hiện đang chi một số tiền đáng kinh ngạc để khuyến khích người mua và người bán ở Đông Nam Á, điều này có thể không bền vững”. Theo ước tính, các ưu đãi trên TikTok Shop có tổng giá trị vào khoảng 600 triệu đến 800 triệu USD một năm.
Để khuyến khích người bán tham gia nền tảng, TikTok Shop đã miễn phí hoa hồng khi ra mắt tại Singapore vào tháng 8. Người bán chỉ phải trả phí thanh toán là 1%. Nhờ đó, TikTok Shop Seller Center đã thu hút số lượt tải xuống ngày càng tăng trong một năm qua.
Trong khi đó, Shopee tính phí hoa hồng, phí giao dịch và dịch vụ cao hơn 5%.
CNBC đã thực hiện một cuộc khảo sát để so sánh và thấy rằng giấy vệ sinh bốn lớp từ Nomieo đang được bán trên TikTok Shop với giá 5,8 SGD cho 27 cuộn trong khi mặt hàng này trên Shopee được bán với giá khoảng 16,8 SGD .
Nhà phân tích Jonathan Woo lưu ý , TikTok Shop vẫn còn rất non trẻ và đang trong giai đoạn “đốt tiền” để phát triển, nhưng điều này có thể không tốt trong thị trường ngày nay.
“TikTok Shop mới chỉ là một nền tảng đơn thuần mà chưa có khả năng tổng thể như Shopee và Lazada, những công ty đã và đang đầu tư mạnh vào việc cải thiện hoạt động hậu cần để giao hàng và trả lại hàng nhanh hơn, tăng trải nghiệm người dùng cũng như niềm tin cho người bán và người mua”, ông Jonathan Woo giải thích thêm.
Dữ liệu từ công ty phân tích trang web Similarweb tiết lộ rằng Shopee hiện là thị trường trực tuyến lớn nhất ở Đông Nam Á, nắm giữ 30% đến 50% lưu lượng truy cập trên toàn khu vực trong ba tháng qua, trong khi Lazada giữ vị trí thứ hai với 10% đến 30% lưu lượng truy cập.
TikTok cũng có cơ sở người dùng nhỏ tuổi hơn vào thời điểm này với nhân khẩu học trẻ, đồng nghĩa với khả năng chi tiêu hạn chế hơn.
“Nhìn chung, tôi nghĩ rằng TikTok Shop có tiềm năng tốt, nhưng sẽ mất thêm rất nhiều thời gian để có thể đạt được tới cấp độ của Shopee hay Lazada”, ông Jonathan Woo nhận xét, đề cấp đến khoảng cách giữa GMV của TikTok Shop và GMV của Shopee.